Dwór i pałac w Lubinicku

Opis

Oddalone zaledwie o 3 kilometry od Świebodzin Lubinicko leży tuż przy wschodniej obwodnicy, łączącej drogę z Zielonej Góry z trasą Świecko-Poznań, po jej wschodniej stronie. Wieś rozlokowana jest wzdłuż drogi prowadzącej do Babimostu i dalej do Wolsztyna. Zespół rezydencjonalny składający się z dworu, pałacu, parku i folwarku zlokalizowany jest w zachodniej części wsi.

Już w XIII wieku istniały tu rycerskie dobra rodowe, należące do komesa Janusza syna Secemy, którymi prawdopodobnie w 1238 roku obdarował cysterski klasztor w Paradyżu, a które w 1247 roku wymieniane są pośród posiadłości cysterskich. Za opiekę i pochówek w opactwie, w dożywotnie lenno w 1302 roku, wieś zwaną wówczas "villa Martini", otrzymał Bogusz von Wezeborg. W 1562 roku cystersi zamienili Lubinicko na Ługów z rodziną Knobelsdorff. W XVII i XVIII wieku Lubinicko było w posiadaniu rodu von Löben. W innej części wsi w latach 70 XVIII odnotowano rody Schenckendorf i Zobelitz. W obu majątkach pod koniec XVIII wieku były dwory, folwarki i młyny. Na początku XIX wieku obie części dóbr scalił w swym ręku prawnik, deputowany powiatu, członek frankfurckiej loży masońskiej - Fryderyk Wilhelm Kretschmer, który rozpoczął tu proces uwłaszczenia poddanych. Jego syn sprzedał majątek kolejnym właścicielom. Od roku 1866 do lat 30 wieku XX Lubinicko było własnością rodziny Schulz. Następnie zarządzał tu Anton Hauk.

Obecnie istniejąca w Lubinicku rezydencja składa się z dwóch połączonych siedzib - starszego, pochodzącego z około 1800 roku parterowego dworu, do którego najprawdopodobniej w 1886 roku dobudowano od zachodu renesansowy pałac. W tych samych okresach założono, a następnie powiększono, składający się również z dwóch części park.

Dwór

Przysadzista, założona na rzucie prostokąta, murowana, parterowa bryła dworu nakryta została naczółkowym dachem, krytym dachówką karpiówką. Proste, surowe elewacje przepruto prostokątnymi oknami. Osie środkowe dziewięcioosiowej fasady i elewacji ogrodowej podkreślono, mieszczącymi wejście główne i ogrodowe, płytkimi ryzalitami, przechodzącymi w partii dachu w trójkątnie zamknięte wystawki nakryte dwuspadowymi dachami. W partii szczytu posiadają one półkoliste, duże okno. Poddasze doświetlono umieszczonymi symetrycznie po bokach oknami powiekowymi. Parterowy łącznik, mieszczący wejście główne, poprzedzono otwartymi arkadami, wspierającymi umieszczony na jego dachu taras o tralkowej balustradzie. Prowadzące tu reprezentacyjne, wysokie schody spinają dwór z ustawionym w stosunku do niego szczytowo, nieco wyższym pałacem.

Pałac

Parterowa, murowana, ustawiona na wysokim podpiwniczeniu bryła pałacu nakryta wysokim, dwuspadowym dachem krytym dachówką, urozmaicona została dwoma, umiejscowionymi w sąsiadujących po przekątnej narożnikach dworu i pałacu, wyrastającymi ponad kalenice ich dachów, ośmiokątnymi w planie wieżyczkami, nakrytymi cebulastymi hełmami. Elewacje udekorowano bogatym detalem architektonicznym. Szczególnie dekoracyjnie potrakowano dwukondygnacyjne, osadzone na wysokim cokole elewacje szczytowe. Symetrycznie rozmieszczone, prostokątne okna ujęto obramieniami zwieńczonymi trójkątnymi i łukowymi naczółkami, wspartymi na konsolach i hermowych pilastrach. Pola pomiędzy oknami i pod nimi wypełniono prostokątnymi płycinami. Po bokach dodano niewielkie koliste płyciny, w których umieszczono pełnoplastyczne kobiece popiersia. Jako jedne z nielicznych obiektów rezydencjonalnych, pałac i dwór, zachowały wiele oryginalnych elemantów wystroju i wyposażenia wnętrza. Przetrwała tu malarska, neorenesansowa dekoracja sklepień, rzeźbione boazerie i schody wraz z ozdobną balustradą, obramienia kominków, stolarka okienna z witrażowymi szkleniami, stolarka drzwiowa z dekoracyjnym wykończeniem płycin. W pomieszczeniach parteru zachowały się sztukatorskie i lustrzane zdobienia, boazerie, kominki i część umeblowania, m.in. interesująca, malowana, 6-drzwiowa szafa z postaciami dwóch uzbrojonych rycerzy, tarczą herbową i widokiem lubinickiej rezydencji. We dworze przetrwał ozdobny, kaflowy piec. Uchronił się nawet pierwotny wystrój i wyposażenie łazienki z wiekowymi kaflami i wanną umieszczoną w specjalnej wnęce. Oba obiekty od czasów powojennych użytkowane są jako pomieszczenia biurowe, najpierw tutejszego PGR, obecnie Agencji Nieruchomości Rolnych.

Źródło:
Zamki, dwory i pałace województwa lubuskiego, Wojewódzki Urząd Ochrony Zabytków, Zielona Góra 2007