Tama spustowa 602 oraz most rolkowy K 602 w okolicy Ołoboku

Opis

Zapory wodne gminy Skąpe należą do tzw. „systemu 600": powstał on poprzez uregulowanie rzeki Ołobok, której koryto zastąpione zostało odcinkami kanałów, stając się samodzielną przeszkodą lub stanowiąc element obszarów zalewowych. Budowle hydrotechniczne odpowiadały swą konstrukcją wymogom armii, zatem rdzenie grobli zbudowane były z ław żelbetonowych, kryjących wbite głęboko ścianki Larsena, obłożone dodatkowo blokami granitowymi sprowadzanymi ze Skandynawii. Podstawowym zbiornikiem wodnym systemu 600 było jezioro Niesłysz, uzupełniane zespołem stawów koło Ciborza. Kluczowym obiektem w przypadku konieczności stworzenia obszaru zalewowego stawała się zbudowana w 1935 r. na północ od Ołoboku tama spustowa 602. Od tego obiektu zaczniemy zwiedzanie fortyfikacji Gminy Skąpe z perspektywy dwóch kółek. Tama znajduje się 300 m od Ołoboku w kierunku Wilkowa. Jest to jeden z niewielu obiektów na MRU o odporności A, czyli budowli o ścianach grubości 3,5 m (mógł zatem wytrzymywać uderzenie w strop bomby lotniczej o masie 1800 kg). Obiekt maskowany był deskami jako stanica wodna (charakterystyczne otwory w ścianach). Poprzez otwarcie przepływu na tamie 602 obniżano poziom wody w jeziorze Niesłysz o 1,5 - 2 m, co pozwalało na uzyskanie dużej ilości wody w krótkim czasie. Uzyskanie zamierzonego efektu, czyli stworzenie obszarów zalewowych, poprzez zamykanie przepływu w kolejnych jazach aż po samą Odrę, miało trwać zaledwie 48 godzin. Przy samej tamie znajduje się most rolkowy k602, tuż obok zobaczymy szlaban zamykający drogę w razie niebezpieczeństwa. Obiekty te zabezpieczał położony nieopodal na polanie w kierunku pn.-zach. panzerwerk 657. Jest to obiekt jednokondygnacyjny, zbudowany w 1935 r., o powierzchni 150 m2 o odporności B (ściany grubości 1,5 m), wyposażony pierwotnie w półkopułę trzystrzelnicową 2P7 dla jednego karabinu maszynowego MG34 oraz sześciostrzelnicową kopułę 20P7 o stalowych ścianach grubości 35 cm i masie całkowitej sięgającej 75 t, dla dwóch MG34. W obiekcie godny uwagi jest mechanizm zapadni w wartowni, poza tym obejrzeć można izbę dowódcy, izbę łączności, pokoje załogi, izbę opatrunkową, kuchnię, łazienkę i pomieszczenia gotowości bojowej. Zapas żywności wystarczał na kilkanaście dni.

Udając się na w kierunku miejscowości Ołobok, dotrzemy do dwóch kolejnych mostów rolkowych - K603b oraz k603a, posiadających podobny lecz odwrócony układ elementów (lustrzane odbicie). Również przed nimi znajdują się szlabany. W pomieszczeniach obejrzeć można częściowo zachowane mechanizmy, natomiast pod mostem k603a (przy wyjeździe w kierunku Rokitnicy) warto zwrócić uwagę na drzwi pancerne 434P01. Zwiedzanie na własną odpowiedzialność.

Więcej informacji w przewodniku turystycznym Jerzego Sadowskiego pt. „Fortyfikacje MRU w okolicy Skąpego" - publikacja dostępna w Urzędzie Gminy Skąpe.