Etap III Wśród podziemnych twierdz
Miejscowości na trasie etapu: Lubrza, Staropole, Boryszyn, Wysoka, Pniewo, Kaława, Nietoperek, Kęszyca Leśna.
Punkt Startu: Lubrza – most na kanale fortecznym przy stanicy kajakowej. (+52°18’37.13”, +15°26’19,36”)
Warianty dojazdu:
-Ze Świebodzina drogą przez Ługów 10,5 km. Czas przejazdu 15 minut (35 minut rowerem)
-Z Łagowa: samochodem przez Żelechów, Bucze, Nową Wioskę 13 km. Czas przejazdu 20minut ( 40minut rowerem)
-Rowerem: drogą opisaną w Etapie Perła i Raj na szlaku Rządzone Habitem, przez Sieniawę: w tym wypadku szlak rozpoczynamy od bunkra w Staropolu.
-Przebywający nad jeziorem Niesłysz (przez Mostki, Bucze, Nową Wioskę)
-Podróżujący ze wschodu, etapem Perła i Raj z Paradyża, mogą rozpocząć szlak od bunkra w Staropolu.
Punkty Etapu:
Śluza forteczna w Lubrzy 0 km
Pzw 694 0,2 km
Pzw 782 Staropole 4,3
Pzw 779 Boryszyn - 4,3 km
Pętla Boryszyńska - 5,9 km
Smocze Zęby i Podziemna Trasa Turystyczna w Pniewie - 11,9 km
Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy w Pniewie – 12 km
Sklep Militarny w Kaławie -13,8 km
Kęszyca Leśna 22,5 km
Startujemy!
Nieprzypadkowo za miejsce startu obraliśmy most przy śluzie fortecznej w Lubrzy, to nasz pierwszy obiekt na szlaku. Spiętrzone na około 2 m wody jeziora Goszcza, spadają w dół. W przypadku otwarcia śluzy, tereny poniżej zostałyby zalane, a obecna trasa kajakowa - wraz z istniejącymi przy niej uzbrojeniami - stanowiłaby drogę nie do przebycia dla nacierającego wojska.
Niespełna 100 metrów na północ od śluzy, tuż przy skrzyżowaniu z krzyżem, znajduje się ocalały obiekt PzW 694 (+52°18’46.33” +15°26’14.26”) .
Obiekt znajduje się na terenie prywatnym, wejście do niego znajduje się od drogi do Buczy. Jest to jednokondygnacyjny obiekt, powstały na przełomie lat 1935-36, mający odporność B alt, 365 metrów sześciennych kubatury użytkowej.
Schron posiadał pancerze:
- 4P7 – płyta pancerna ze strzelnicą i płyta stropowa dla ckm
- 7P7 – płyta stalowa ze strzelnicą dla ckm
- 20P7 – kopuła pancerna 6-strzelnicowa dla dwóch MG34
- 48P8 – tarcza strzelnicy karabinowej
Spod panzerwerku kierujemy się asfaltem w kierunku północnym, do wsi Staropole. Nasza droga - tuż za Lubrzą - wznosi się, przecinając autostradę. Kilometr dalej zanurza się w las (10min rowerem). Za lasem, wjeżdżamy do wsi Staropole. Na jej początku zobaczymy po prawej stronie kościół, mijamy go i dojeżdżamy do skrzyżowania dróg na Sieniawę. Zatrzymujemy się tu na postój. Na prawo od drogi, obiekt Pzw. 782 (+52°20’51.65” 15°26’42.1”) (punkt orientacyjny dla podróżujących szlakiem Rządzone Habitem).
Przyjrzyjmy się mu chwilę, choć uszkodzony, ten jednokondygnacyjny obiekt wygląda okazale. Podobnie jak ten w Lubrzy ma odporności B alt (ściany grubości 1,5 metra). Wybudowany został w 1936 roku. Wejście otwarte poprzez kazamatę pancerną, stan zachowania - 75 %. W dole, za bunkrem, teren obniża się w kierunku, zarośniętego tu, kanału Rakownik.
Po zwiedzaniu, tak jak poprzednio, tak i teraz udajemy się w kierunku północnym (kierunek Boryszyn). Droga wznosi się nieco w górę. Skręca przy widocznych po prawej stronie zabudowaniach dawnego młyna. Przejeżdżamy przez przejazd kolejowy. Za nim teren opada i wjeżdżamy do Boryszyna, by na początku wsi znów jechać pod górkę (od obiektu pzw. 782 Przejechaliśmy 5minut rowerem). W centrum wsi - na skrzyżowaniu- skręcamy w prawo, pozostawiając za sobą widoczny kościół pw. NMP. Wśród starych zabudowań, napotykamy szachulcowe domy. Droga przechodzi w bruk i gwałtownie opada ku zarośniętemu kanałowi Rakownik. Tuż przed nim, wśród drzew, skrywa się kolejny obiekt Pzw 778 (+52°21’20.51” +15°27’3.41”). Na pewno go nie przegapimy, uwagę naszą przyciągnie tablica informacyjna.Przez wzgląd na lokalizację w obrębie wsi, boryszyński panzerwerk posiadał drewniana nadbudowę imitującą stodołę. Dziś nie ma po niej śladu. Obiekt jest dobrze zachowany. Szczegóły wyposażenia znajdziemy na tablicy informacyjnej.
Za bunkrem - tuż przed górką - skrzyżowanie. Nasz główny szlak prowadzi w lewo, do miejscowości Wysoka. Jadąc jednak w prawo, po 1500m (3min), dotrzemy do Pętli Boryszyńskiej (+52° 21′ 19.30″, +15° 28′ 0.70″) – pierwszej na naszym szlaku podziemnej trasy turystycznej.Jadąc na Wysoką, pokonujemy wyniesienie wśród pól. To właśnie ono jest areną corocznych zlotów miłośników fortyfikacji (po prawej stronie, tuż przy widocznym lesie).
Po 10 minutach jazdy rowerem (5km), teren obniża się i za drzewami, ukazuje się nam - po lewej stronie - jezioro i położona na wzgórzu wieś Wysoka. Tu czeka na nas barokowy kościół pw. św. Barbary oraz liczne gospodarstwa agroturystyczne. Wieś opuszczamy jadąc w prawo (droga na Kaławę). Jeszcze ostatni rzut oka na malowniczą wieś i zanurzamy się w pofałdowane pola. Po 3km ( 5min), drogę przetną nam charakterystyczne, powszechne kojarzone z MRU smocze zęby (+52°22’20.3” +15°30’20.45”) . A za nimi Pniewo i nasz kolejny przystanek. Czeka na nas bowiem możliwość zwiedzenia kolejnej trasy turystycznej oraz Muzeum Fortyfikacji i Nietoperzy .
Pniewo opuszczamy jadąc do pobliskiej wsi Kaława. Tu tuż przed skrzyżowaniem: zabytkowy kościół pw. Św. Mikołaja, a po drugiej stronie ruchliwej trójki: Restauracja i gratka - sklep z militariami. W Kaławie (+52°22’11.44” +15°32’1.09”), tel. 698 247 142
po raz kolejny, nasz szlak kieruje się na północ, do wsi o wesołej nazwie Nietoperek. Dzielący nas od niej odcinek drogi, przez wzgląd na ruch, nie jest przeznaczony dla rowerzystów. Zmotoryzowani w Nietoperku, tuż za przystankiem autobusowym, skręcają w lewo - do wsi Kęszyca. Za nią, na skrzyżowaniu przy leśniczówce, skręcamy w lewo: do Kęszycy Leśnej. W tej dawnej, położonej nad jeziorem jednostce wojskowej, kończymy etap.
Korzystając z możliwości noclegu, proponujemy Wam pozostanie tu dłużej. Okoliczne lasy skrywają jeszcze wiele obiektów militarnych wartych obejrzenia: Grupę warowną Lutzow i nieco na północ od pobliskiej drogi Sulęcin -Międzyrzecz, GW Nethelbeck i GW Schill - opodal Nowego Kurska, skąd ostatnim z etapów szlaku Wśród tam, bunkrów i mostów, dotrzecie do Starego Dworku, ostatniego punktu, spośród wymienionych przez nas obiektów militarnych.
Gdzie jeść, gdzie spać?
Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach działania „Wdrażanie projektów współpracy”
Osi IV LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 – 2013.
Instytucja Zarządzająca Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 - Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi.